Το πρώτο έτος ζωής μιας νεαρής γάτας είναι γεμάτο αλλαγές. Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ένα μικροσκοπικό γατάκι που χωράει στην παλάμη του χεριού σας μπορεί σε διάστημα μόλις δώδεκα μηνών να μεταμορφωθεί σε μια κανονική ενήλικη γάτα. Σύμφωνα με το τυπικό διάγραμμα ανάπτυξης μιας γάτας, οι περισσότερες αλλαγές - και οι πιο εντυπωσιακές - συμβαίνουν κατά τη διάρκεια των πρώτων οκτώ εβδομάδων. Συμβουλευτείτε το παρακάτω χρονοδιάγραμμα για να μάθετε πότε να αναμένετε ορισμένα ορόσημα στο ταξίδι της γάτας σας προς την ενηλικίωση.
1-3 βασικά ορόσημα στο διάγραμμα ηλικίας του γατιού
Μάτια και αυτιά
Τα γατάκια έρχονται στον κόσμο με τα μάτια και τα αυτιά τους κλειστά και περνούν την πρώτη περίπου εβδομάδα της ζωής τους τυφλά και κουφά. Τα μάτια και τα αυτιά τους αρχίζουν να ανοίγουν κατά τη διάρκεια της δεύτερης εβδομάδας, σύμφωνα με την Cats Protection, ωστόσο η όραση και η ακοή τους δεν είναι ακόμη ιδιαίτερα ανεπτυγμένες. Καλό είναι να τα κρατάτε μακριά από έντονα φώτα και δυνατούς θορύβους σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης. Τα γατάκια γεννιούνται με γαλάζια μάτια ενώ το χρώμα τους αρχίζει να αλλάζει από την τρίτη εβδομάδα, οπότε και τα αυτιά τους αρχίζουν να σηκώνονται και να κατευθύνονται προς τα πάνω. Αυτές οι αλλαγές τα εισάγουν σε έναν καινούργιο κόσμο γεμάτο νέους ήχους.
Νιαούρισμα
Τα γατάκια αρχίζουν να παράγουν μικρά «νιαουρίσματα» λίγες ημέρες μετά τη γέννηση προκειμένου να δείξουν στη μητέρα τους ότι πεινάνε ή είναι στεναχωρημένα, σύμφωνα με την Cats Protection, ενώ το γουργουρητό αρχίζει συνήθως λίγες εβδομάδες αργότερα. Τα γατάκια τείνουν να γίνονται πιο θορυβώδη καθώς αρχίζουν να περπατούν, να παίζουν και να εξερευνούν το περιβάλλον τους.
Διατροφή
Τα γατάκια, όπως και όλα τα θηλαστικά, τρέφονται πλήρως από το γάλα της μητέρας τους μετά τη γέννηση. Κάθε είδος έχει εξελιχθεί ώστε να λαμβάνει γάλα που παρέχει ακριβώς τη σωστή ισορροπία θρεπτικών συστατικών. Κάποια είναι υψηλότερα σε λιπαρά, κάποια σε πρωτεΐνες, ανάλογα με τις ανάγκες του είδους.
Το πρώτο γάλα που παράγεται είναι πολύ σημαντικό, καθώς περιέχει το "πρωτόγαλα". Αυτό περιέχει αντισώματα και άλλα θρεπτικά συστατικά που θα βοηθήσουν στην υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος των γατιών τις πρώτες εβδομάδες μετά τη γέννηση. Είναι σημαντικό η μητέρα να είναι πλήρως εμβολιασμένη, ώστε να εξασφαλίζεται ότι μεταβιβάζει τη μέγιστη ανοσία στα μικρά της.
Τα γατάκια "ζυμώνουν" τους μαστικούς αδένες της μητέρας για να διεγείρουν τη ροή του γάλακτος. Αυτή η ενέργεια συνεχίζεται και στην ενήλικη ζωή και δίνει στις γάτες ένα αίσθημα άνεσης, όπως τα παιδιά που πιπιλίζουν τον αντίχειρά τους.
3-7 εβδομάδες στο ηλικιακό διάγραμμα: περπάτημα, απογαλακτισμός και χρήση της αμμοδόχου
Σε ηλικία περίπου τριών εβδομάδων τα γατάκια αρχίζουν συνήθως να κάνουν τα πρώτα τους διστακτικά βήματα. Ξεκινούν διστακτικά και αβέβαια, αλλά, μόλις η ισορροπία τους αρχίσει να βελτιώνεται κατά τη διάρκεια της τέταρτης εβδομάδας, αποκτούν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και όρεξη να εξερευνήσουν το περιβάλλον τους. Την πέμπτη ή έκτη εβδομάδα, όταν τα γατάκια νιώθουν αρκετά σίγουρα με τις νέες τους ικανότητες κίνησης, θα αρχίσουν να εκδηλώνουν την ενεργητική, παιχνιδιάρικη και περίεργη φύση τους! Κατά τη διάρκεια της τέταρτης και πέμπτης περίπου εβδομάδας, η ισορροπία τους θα αρχίσει να βελτιώνεται. Τότε είναι συνήθως που ο εκτροφέας θα αρχίσει να την εξοικειώνει με την αμμοδόχο. Τα γατάκια μαθαίνουν συνήθως τι πρέπει να κάνουν παρακολουθώντας τη μητέρα τους, αν και εξακολουθούν να μαθαίνουν και μπορεί να συμβούν ατυχήματα.
Τα γατάκια μπορούν να αρχίσουν να λαμβάνουν στερεά τροφή από την τρίτη εβδομάδα, αλλά ο απογαλακτισμός είναι μια σταδιακή διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες. Η Cats Protection συνιστά να ταΐζετε τη θηλάζουσα μητέρα και τα γατάκια της με την ίδια πλήρη γατοτροφή κατά το πρώιμο στάδιο του απογαλακτισμού ώστε να διευκολυνθεί η μετάβαση. Παρόλο που μπορεί να τρώνε την ίδια τροφή, στα γατάκια θα πρέπει να παρέχεται υγρή τροφή ή βρεγμένη ξηρή τροφή όταν ξεκινούν τη διαδικασία του απογαλακτισμού.
Κατά τη διάρκεια του θηλασμού, η μητέρα θα πρέπει να τρέφεται κατά βούληση, ώστε να έχει αρκετή ενέργεια τόσο για την ίδια όσο και για τα μικρά της που αναπτύσσονται. Τα γατάκια θα αρχίσουν φυσικά να εξερευνούν την τροφή της μητέρας τους και, καθώς οι θερμιδικές τους ανάγκες και η πείνα τους αυξάνονται, θα αρχίσουν από μόνα τους να τρώνε περισσότερη τροφή για γατάκια.
Μέχρι τις έξι με οκτώ εβδομάδες, η μετάβαση σε στερεή τροφή θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί και το γατάκι σας να τρέφεται αποκλειστικά μια υψηλής ποιότητας τροφή για γατάκια. Για οδηγίες σχετικά με την ποσότητα της τροφής, φροντίστε να ακολουθείτε τις οδηγίες που αναγράφονται στη συσκευασία και να ζυγίζετε την τροφή του με ζυγαριά κουζίνας ακριβείας, ώστε να διασφαλίζετε ότι το γατάκι λαμβάνει τη σωστή ποσότητα ενέργειας και θρεπτικών συστατικών. Οι περισσότερες γάτες προτιμούν να τρέφονται «λίγο και συχνά», σύμφωνα με τον οργανισμό Cats Protection, γι’ αυτό μπορεί να χωρίσετε την ημερήσια ποσότητα τροφής τους σε μικρότερες μερίδες κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, κάθε γατάκι είναι μοναδικό. Παρακολουθήστε λοιπόν την ανάπτυξη και τη φυσική κατάσταση της νεαρής γάτας σας, προσαρμόστε ανάλογα το πρόγραμμα σίτισης και συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας αν έχετε οποιαδήποτε ανησυχία.
Γευστικές συμβουλές
8-12 εβδομάδες: κοινωνικοποίηση και εμβολιασμοί κατά την ανάπτυξη των γατιών
Γνωρίζατε ότι τα γατάκια βγάζουν πρώτα νεογιλά δόντια τα οποία ύστερα αντικαθιστούνται από μόνιμα δόντια, όπως ακριβώς και οι άνθρωποι; Τα νεογιλά δόντια αρχίζουν να εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της δεύτερης εβδομάδας μετά τη γέννηση. Το γατάκι σας θα πρέπει να έχει αποκτήσει όλα τα νεογιλά του δόντια μέχρι την ηλικία των οκτώ εβδομάδων. Στους τέσσερις περίπου μήνες θα αρχίσουν να εμφανίζονται τα πρώτα ενήλικα δόντια ενώ η διαδικασία ολοκληρώνεται στους έξι μήνες, όπου θα πρέπει να έχει όλα τα μόνιμα δόντια του.
Το πρώτο εμβόλιο θα πρέπει να γίνει περίπου στις 8 με 9 εβδομάδες, ενώ θα ακολουθήσουν συμπληρωματικά ή επαναληπτικά εμβόλια περίπου στις 12 με 16 εβδομάδες. Τα περισσότερα γατάκια βρίσκονται ακόμη με τον εκτροφέα όταν φτάσουν στην ηλικία για τον πρώτο τους εμβολιασμό, φροντίστε ωστόσο να ενημερωθείτε πότε ακριβώς έχει γίνει ο εμβολιασμός όταν αποκτήσετε το γατάκι σας. Αν έχουν εμβολιαστεί, θα πρέπει να σας δοθεί ένα πιστοποιητικό υπογεγραμμένο από κτηνίατρο που να το αποδεικνύει.
Η RSPCA αναφέρει ότι τα γατάκια εμβολιάζονται συνήθως κατά του ιού του έρπητα των αιλουροειδών, του καλυκοϊού των αιλουροειδών, της λοιμώδους εντερίτιδας των αιλουροειδών και του ιού της λευχαιμίας των αιλουροειδών. Ο κτηνίατρός σας θα σας πληροφορήσει σχετικά με άλλες ασθένειες για τις οποίες μπορεί να χρειάζεται να εμβολιαστεί το γατάκι σας.
Η κοινωνικοποίηση και η εξοικείωση είναι πολύ σημαντικές. Η κοινωνικοποίηση είναι ο τρόπος με τον οποίο τα γατάκια μαθαίνουν να ζουν με ανθρώπους και άλλα ζώα. Η εξοικείωση είναι η εκμάθηση του τρόπου αντιμετώπισης των αμέτρητων πραγμάτων στο περιβάλλον τους, όπως οι ηλεκτρικές σκούπες και άλλα μηχανήματα και αντικείμενα. Οι πρώτες εβδομάδες είναι πολύ σημαντικές. Ρωτήστε τον εκτροφέα τι έχει γίνει για να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία και βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε τι πρέπει να κάνετε για να συνεχίσετε τη διαδικασία όταν επιστρέψετε στο σπίτι.
Η περιποίηση, τα χάδια και το παιχνίδι με το γατάκι σας σίγουρα συμβάλλουν στην ανάπτυξη του, όμως ταυτόχρονα βοηθούν το γατάκι σας να εξοικειωθεί με την επαφή και τη μεταχείριση από άνθρωπο. Σύμφωνα με την RSPCA, είναι επίσης η κατάλληλη στιγμή για να αρχίσετε να συστήνετε το γατάκι σας σε άλλους ανθρώπους και παιδιά, καθώς και σε άλλα υγιή, πλήρως εμβολιασμένα κατοικίδια - τόσο γάτες όσο και σκύλους. Αυτό θα το βοηθήσει να εξελιχθεί σε μια συναισθηματικά υγιής, καλά προσαρμοσμένη ενήλικη γάτα.
3-6 μηνών στο διάγραμμα ηλικίας: έτοιμα για υιοθεσία και στείρωση
Τα γατάκια δεν πρέπει να αποχωρίζονται τη μητέρα τους και τα αδέρφια τους μέχρι να έχουν απογαλακτιστεί πλήρως και να έχει αρχίσει η κοινωνικοποίησή τους. Τα γατάκια συνεχίζουν να μαθαίνουν τη φυσιολογική συμπεριφορά της γάτας από τη μητέρα τους, και στη φύση θα παρέμεναν μαζί της για πολλές εβδομάδες ακόμη, μέχρι που το ένστικτο της ανεξαρτητοποίησης θα τα οδηγούσε σε δικές τους περιπέτειες. Στις οικόσιτες γάτες, συνήθως συνιστάται να περιμένετε μέχρι τα γατάκια να φτάσουν τουλάχιστον τις 9 εβδομάδες πριν αποχωριστούν τη μητέρα τους. Μιλήστε με τον εκτροφέα και τον κτηνίατρό σας για το πότε είναι η καλύτερη στιγμή για το δικό σας γατάκι. Το να εξεταστεί το γατάκι σας από τον κτηνίατρο λίγο μετά την υιοθεσία του είναι μια πολύ καλή ιδέα. Έτσι θα μπορέσετε να ενημερωθείτε για το πότε πρέπει να συνεχιστούν τα εμβόλια και οι αποπαρασιτώσεις και να βεβαιωθείτε ότι το γατάκι σας είναι σε άριστη κατάσταση υγείας.
Τα περισσότερα γατάκια είναι έτοιμα για στείρωση περίπου από τους τέσσερις μήνες και μετά. Ο κτηνίατρος μπορεί βέβαια να πραγματοποιήσει τη διαδικασία νωρίτερα, αν κρίνει ότι αυτή είναι ασφαλής για το γατάκι.
Διατροφή
Συνήθως, συνεχίζουν να τρέφονται με τροφές για γατάκια μέχρι την ηλικία του ενός έτους, οπότε και θεωρούνται ενήλικα. Ωστόσο, καθώς η στείρωση μειώνει τις θερμιδικές τους ανάγκες, ορισμένα γατάκια μπορεί να παχύνουν λίγο παραπάνω αν συνεχίσουν να τρώνε τροφή για γατάκια. Είναι πολύ σημαντικό τα ζώα να παραμένουν αδύνατα καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους, αλλά ιδιαίτερα όταν είναι νεαρά. Τα παχουλά γατάκια τείνουν να γίνονται παχύσαρκες γάτες και ο λιπώδης ιστός είναι δύσκολο να μειωθεί. Ο κτηνίατρός σας μπορεί να σας συστήσει μια τροφή σχεδιασμένη για στειρωμένες νεαρές γάτες που είναι λίγο πιο χορταστική και με μικρότερη περιεκτικότητα σε θερμίδες. Οι τακτικοί έλεγχοι του βάρους και της ανάπτυξης είναι μια πολύ καλή ιδέα.
Ένας χρόνος: δεν είναι πλέον γατάκι
Όταν φτάσει στα πρώτα του γενέθλια, δεν θεωρείται πλέον γατάκι αλλά ενήλικη γάτα. Παρόλο που μπορεί η συμπεριφορά της να εξακολουθεί να μοιάζει με αυτή μιας νεαρής γάτας και η ανάπτυξη να μην έχει ολοκληρωθεί πλήρως, η η γάτα που μόλις έχει ενηλικιωθεί είναι έτοιμη να μεταβεί σε μια τροφή με σύνθεση υψηλής ποιότητας για ενήλικες γάτες. Ακολουθήστε τις συνιστώμενες οδηγίες όπως αναγράφονται στη συσκευασία της νέας τροφής ώστε να καθορίσετε την ποσότητα και τη συχνότητα σίτισης.
Παρόλο που η γάτα θεωρείται ενήλικη σε ηλικία ενός έτους, από αναπτυξιακή άποψη, η εφηβεία διαρκεί συνήθως έως ότου φτάσει περίπου τους δεκαοκτώ μήνες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ενδεχομένως να συνεχίσει να επιδεικνύει την ενέργεια και την παιχνιδιάρικη διάθεση μιας νεαρής γάτας, καθώς και τυπική εφηβική συμπεριφορά, όπως δοκιμή ορίων και πράξεις “εξέγερσης”, όπως το ξύσιμο των επίπλων ή το μαρκάρισμα της περιοχής. Αλλά μην ανησυχείτε. Συνήθως, οι γάτες αρχίζουν να ωριμάζουν και να ηρεμούν μετά τους δεκαοκτώ μήνες, και μέχρι τα δεύτερα γενέθλιά της, η γάτα σας θα έχει διαμορφώσει πλήρως την ενήλικη προσωπικότητά της.
Είναι πραγματικά υπέροχο να βλέπεις ένα γατάκι να μεγαλώνει και να μεταμορφώνεται από ένα μικροσκοπικό νεογέννητο σε μια ενήλικη γάτα. Γνωρίζοντας τι να περιμένετε καθώς το γατάκι σας μεγαλώνει, θα μπορέσετε να το βοηθήσετε να εξελιχθεί σε έναν υγιή και ευτυχισμένο σύντροφο.
Συχνές ερωτήσεις
- Πότε μπορώ να πάρω το γατάκι μου σπίτι; Τα γατάκια πρέπει να μένουν με τις μητέρες τους μέχρι την ηλικία των 9 εβδομάδων τουλάχιστον.
- Πότε το γατάκι μου θα πρέπει να εμβολιαστεί; Αυτό εξαρτάται από το εμβόλιο και την περιοχή στην οποία ζείτε, αλλά το πρώτο εμβόλιο συνήθως γίνεται γύρω στις 8–9 εβδομάδες και το δεύτερο περίπου στις 12–16 εβδομάδες. Μπορείτε να διαβάσετε τις κατευθυντήριες γραμμές της Παγκόσμιας Κτηνιατρικής Ένωσης Μικρών Ζώων όσον αφορά τα εμβόλια εδώ,και να ρωτήσετε τον κτηνίατρό σας τι συνιστάται στη χώρα σας.
- Πότε τα γατάκια αρχίζουν να τρώνε στερεά τροφή; Τα γατάκια θα αρχίσουν να εξερευνούν την τροφή της μητέρας τους με φυσικό τρόπο από την ηλικία των 3 εβδομάδων περίπου, καθώς γίνονται πιο κινητικά και περίεργα. Θα χρειαστούν υγρή τροφή ή μαλακή κροκέτα στην αρχή.
- Πότε πρέπει να στειρώσω το γατάκι μου; Τα γατάκια συνήθως στειρώνονται σε ηλικία περίπου 4 μηνών. Ωστόσο, μιλήστε με τον κτηνίατρό σας για να μάθετε ποια είναι η κατάλληλη χρονική στιγμή για το δικό σας γατάκι.
Σχετικά άρθρα
Αλλεργική δερματίτιδα στις γάτες: Αιτίες και θεραπείες
Μάθετε για τις αιτίες και τις θεραπείες της αλλεργικής δερματίτιδας στις γάτες. Βοηθήστε τη γάτα σας να διατηρήσει το τρίχωμά της υγιές με τις συμβουλές των ειδικών της Hill's Pet.
Εμετός και διάρροια: Πρόκειται για επείγον περιστατικό;
Όπως και οι άνθρωποι, έτσι και οι γάτες αντιμετωπίζουν περιστασιακά στομαχικές διαταραχές. Αν η γάτα σας παρουσιάζει κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα, ειδικά μετά το φαγητό, ίσως αυτό να σημαίνει ότι έχει ευαίσθητο στομάχι.
Περιττώματα γάτας: Ένας ολοκληρωμένος οδηγός
Μάθετε τους λόγους για τους οποίους τα περιττώματα της γάτας σας αποτελούν καλό δείκτη της συνολικής της υγείας, καθώς και πώς να αναγνωρίζετε εκείνα που δεν είναι υγιή ή φυσιολογικά και τι μπορεί να υποδηλώνουν.
Υπέρβαρη γάτα: κοινές ανησυχίες
Ως υπεύθυνος ιδιοκτήτης κατοικιδίου, πρέπει να είστε ενημερωμένοι σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι υπέρβαρες γάτες.
Βάλτε τη γάτα σας σε δίαιτα χωρίς να το καταλάβει
Η φόρμουλά μας, με χαμηλές θερμίδες, βοηθά στον έλεγχο του βάρους της γάτας σας. Είναι πλούσια σε πρωτεΐνη υψηλής ποιότητας για την ενίσχυση της άπαχης μυϊκής μάζας και παρασκευάζεται με επιλεγμένα συστατικά, προσφέροντας ένα γευστικό και θρεπτικό γεύμα. Τα κλινικά αποδεδειγμένα αντιοξειδωτικά, όπως η βιταμίνη C και η E, συμβάλλουν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Βάλτε τη γάτα σας σε δίαιτα χωρίς να το καταλάβει
Η φόρμουλά μας, με χαμηλές θερμίδες, βοηθά στον έλεγχο του βάρους της γάτας σας. Είναι πλούσια σε πρωτεΐνη υψηλής ποιότητας για την ενίσχυση της άπαχης μυϊκής μάζας και παρασκευάζεται με επιλεγμένα συστατικά, προσφέροντας ένα γευστικό και θρεπτικό γεύμα. Τα κλινικά αποδεδειγμένα αντιοξειδωτικά, όπως η βιταμίνη C και η E, συμβάλλουν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.